Karakoncolos kış cinidir. Zemheride yani kışın en soğun olduğu zamanda sokaklarda gezer. Çocuk, kedi ya da maymun büyüklüğündedir. Vücudu tüylerle kaplıdır ve kara renktedir. Çoğu yerde zararsız olduğuna inanılsa da çirkinliğiyle insanlara korku verir. Sokakta Karakoncolos’a rastladığınızda sizi durdurup sorular sorar. “Nereden geliyorsun?”, “Nereye gidiyorsun?” gibi. Hayatınız vereceğiniz cevaplara bağlıdır. Cevapların hepsinde Kara kelimesi geçmelidir. Örneğin “Karaköy’den geliyorum”, “Karaburun’a gidiyorum” demeniz lazım. Yoksa Karakoncolos elindeki kocaman tarakla sizi yaralayabilir ya da öldürebilir(İyiki de zararsızmış!). Bu yüzden kışın evlerde taraklar ortada bırakılmaz.

Türkiye’nin pek çok yerinde de benzer isimlerle bu cinden bahsedilir. Doğu Karadeniz’de “Karakoncola” denilen bu cin yine kışın en soğuk rüzgarlarıyla gelir, önüne ne çıkarsa yıkarmış. Kimseye zarar vermemesi için yöresel yemekler bir tepside evin kapısına bırakılırmış. Çünkü Karakoncola eğer yiyecek birşey bulamazsa evin küçük oğlunu yermiş (Karadeniz’de daha kıymetli bir şey olduğunu sanmıyorum:) İzmir’de Cadı ya da Karakoncolos Geceleri denen bu gecelerde evde balkabağı yemekleri ve tatlıları yapılıp yenirse, bu yemekleri yiyenler yıl boyunca boğaz ağrısı görmezmiş. Yine benzer bir adet olarak Edirne Keşan’da Bocuk Gecesi eski bir Balkan gelenği olarak yılın en soğuk zamanında düzenlenir. Herkes yüzlerini hortlak gibi boyayıp beyaz çarşaflara dolanıp komşularını korkutur. Her evde yine balkabağı pişer çünkü “Bocuk Karısı”nın kabak pişen evde kötülük yapmayacağına inanılır.

Demem o ki, siz ister Bocuk gecesi deyin ister Cadılar Bayramı, ama mutlaka o gece kabak yemeyi unutmayın ne olur ne olmaz.

• Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt
• Karadeniz Ansiklopedik Sözlük, Özhan Öztürk
• Karakancoloz ve Halloween, Ayfer T. Ünsal
• ‘Korkutarak’ köylerine binlerce turist çekiyorlar, Anadolu Ajansı